Najjasnije i najpreciznije opisano, apsces zuba se može definisati kao gnojem ispunjena šupljina koja se formira u unutrašnjosti zuba i to u delu zuba koji predstavlja takozvani vrh korena ispod kojeg je koren usađen u vilicu.
Apsces zuba, može nastati u unutrašnjosti bilo kojeg od ukupno 32 zuba koliko poseduje odrastao čovek.
Isto tako, apsces zuba može nastati u doslovno svim periodima života od detinjstva, pa sve do duboke starosti.
Ipak, da bi zubni apsces mogao da se formira u unutrašnjosti zuba, potrebno je da bude ispunjen jedan preduslov, a to je da prethodno bude izražen proces kvarenja i propadanja određenog zuba, u čijoj unutrašnjosti će se formirati apsces.
To konkretnije znači da apsces zuba nikada ne može nastati u unutrašnjosti potpuno zdravog zuba i da se on uvek formira u unutrašnjosti zuba koji je prethodno bio izložen pojavi kvara i procesu propadanja.
Srazmerno upravo navedenim i objašnjenim činjenicama, može se zaključiti da se pojava apscesa zuba može sprečiti i to kroz pravilnu brigu o zdravlju zuba, to jest kroz redovno i pravilno sprovođenje oralne higijene i kroz redovne posete zubaru.
Sklonost ka pojavi apscesa zuba, stiče se kroz neodgovoran pristup zdravlju sopstvenih zuba i kroz neredovno i nepravilno održavanje oralne higijene.
Zašto konkretno dolazi do formiranja apscesa zuba u unutrašnjosti zuba koji je prethodno bio izložen pojavi kvara i procesu propadanja, pisaćemo nešto kasnije, a pre toga, otkrićemo vam sumptome na osnovu kojih možete prepoznati apsces zuba.
Apsces zuba – simptomi
Kada dođe do formiranja apscesa zuba, dolazi do manifestacije sledećih simptoma, na osnovu kojih se ovaj oblik zdravstvenog problema može prepoznati:
- Zub u čijoj unutrašnjosti je formiran apsces zuba, postaje osetljiv na uticaj toplote ili na uticaj hladnoće: Manifestacija ove vrste simptoma, može se primetiti prilikom konzumiranja toplih napitaka, prilikom konzumiranja sladoleda ili prilikom udisanja hladnog vazduha. U kasnijim fazama razvoja apscesa zuba, zub može postati osetljiva čak i prilikom konzumiranja umereno tople hrane,
- Zub u čijoj unutrašnjosti je formiran apsces zuba, postaje osetljiv na pritisak: Svaki pritisak na površinu zuba u čijoj unutrašnjosti je formiran apsces, bilo da je reč o pritisku koji nastaje prilikom griženja hrane, o pritisku koji nastaje prilikom žvakanja hrane ili o pritisku koji nastaje na neki drugi način, javlja se prodoran i vrlo intenzivan bol u unutrašnjosti zuba. Takav bol, izvesno vreme može da ostane prisutan i kada se prekine vršenje pritiska na površinu zuba,
- U korenu zuba koji je izložen prisustvu apscesa zuba, može se osetiti pulsiranje: Manifestacija ove vrste simptoma, može se protumačiti kao pokazatelj prisustva upale,
- Na vratu i neposredno ispod donje vilice, može se uočiti uvećanje limfnih čvorova,
- Može doći do oticanja tkiva koje okružuje zub u čijoj unutrašnjosti je formiran apsces zuba. Ukoliko dođe do oticanja tkiva, otok se može uočiti na licu i može biti svedeno ili drastično izražen. U pojedinim slučajevima, kada je apsces izražen na zadnjim gornjim zubima, otok može biti toliki da se od njegovog prisustva može zatvoriti oko,
- Ukoliko dođe do pucanja apscesa zuba i do izlivanja sadržaja gnoja koji je bio sadržan u šupljini zuba u čijoj unutrašnjosti je formiran apsces, dolazi do pojave neprijatnog zadaha, ali i do pojave gnoja u ustima. U tom slučaju, gnoj, koji je neprijatnog mirisa, kao i neprijatnog ukusa, treba isključivo ispljunuti i nikako ga ne treba progutati. Onda kada dođe do pucanja apscesa zuba, paralelno dolazi do prestanka zubobolje koja je prethodno eventualno bila izražena i dolazi do spontanog povlačenja brojnih drugih simptoma apscesa, kao što je na primer pulsiranje ili kao što je izraženost otoka,
- Izraženost drhtavice,
- Izraženost povišene telesne temperature,
- Izraženost opšte slabosti organizma,
- Izraženost povraćanja.
Simptomi koji se manifestuju u prisustvu apscesa zuba, karakteristični su po tome što se razvijaju veoma postepeno i što srazmerno sa razvojem ovog oblika zdravstvenog problema postaju sve intenzivniji.
Samim tim, na osnovu činjenice koliko su intenzivni simptomi na osnovu kojih možete prepoznati prisustvo apscesa zuba, možete i znati koliko je razvijen apsces na vašem zubu.
Onda kada primetite prve, čak i blage simptome apscesa zuba, poželjno je da se obratite svom stomatologu i da sanirate problem koji imate, ne čekajući da dođe do daljeg razvoja apscesa zuba i do manifestacije komplikovanih simptoma kao što su izraženost drhtavice, izraženost povišene telesne temperature, izraženost opšte slabosti organizma ili izraženost povraćanja.
Kada dođe do manifestacije takvih, upravo navedenih komplikovanih simptoma apscesa zuba, to znači da je apsces zuba dospeo u fazu razvoja koja je uslovila razvoj infekcije u vilici i da je potrebno bez odlaganja i hitno reagovati, to jest zatražiti lekarsku pomoć.
U protivnom, ukoliko se pri takvim okolnostima ne zatraži hitna lekarska pomoć, infekcija se iz područja vilice može proširiti na čitav organizam, posredstvom krvotoka i može izazvati sepsu.
Apsces zuba – uzrok
Apsces zuba, kao što smo prethodno već napomenuli, ne može se formirati na zdravom zubu već isključivo na zubu na kojem se prethodno razvio kvar, tačnije na kojem se prethodno razvio proces propadanja.
Na zubu na kojem se prethodno razvio kvar, odnosno proces propadanja, nastaju najpre sitne pukotine i kanali koji se vremenom šire pod uticajem bakterija koje u njih dospevaju posredstvom zadržavanja ostataka hrane.
Onda kada se takve pukotine i kanali u unutrašnjosti zuba prošire toliko da stignu do takozvanog vrha korena zuba, usled zadržavanja bakterija u tim pukotinama i kanalima, dolazi do pojave apscesa zuba koji se formira u vidu šupljine ispunjene gnojem.
Postepeno, apsces zuba postaje sve veći i srazmerno tome njegovo prisustvo u unutrašnjosti zuba manifestuje se kroz sve intenzivnije izražene simptome.
S obzirom da se prethodno izražen razvoj kvara na zubu, odnosno prethodno izražen proces propadanja zuba može definisati kao jedini mogući uzrok nastanka apscesa zuba, apsces zuba predstavlja oblik zdravstvenog problema čiji nastanak se može sprečiti i to kroz redovno održavanje higijene zuba i kroz sprečavanje pojave kvara, odnosno propadanja zuba.
Čak i ukoliko dođe do pojave kvara na zubu, odnosno do propadanja zuba, pojava apscesa zuba se i dalje može sprečiti tako što će se pacijent na vreme obratiti svom stomatologu i tako što će sanirati kvar, odnosno propadanje zuba pre nego što ono dovede do formiranja apscesa zuba.
Apsces zuba – komplikacije
Apsces zuba, ukoliko se ne sanira, to jest izleči na vreme, može da dovede do nastanka i do razvoja komplikacija koje su vrlo komplikovane i koje kao takve pacijenta kod kojeg se manifestuju mogu da dovedu čak i u stanje životne ugroženosti.
Konkretno, u razvijenoj fazi razvoja, apsces zuba može da dovede do nastanka i do razvoja bakterijske infekcije vilice koja je specifična po tome što može progresivno da se razvija i što može da dovede do pojave daljih komplikacija od kojih je najkomplikovanija infekcija čitavog organizma, to jest sepsa.
Naime, ukoliko bakteriska infekcija koja je u prisustvu apscesa zuba pređe na područje vilice, ona se vrlo lako posredstvom krvotoka može proširiti i na čitav organizam i može izazvati sepsu.
Simptomi koji ukazuju na to je prisustvo apscesa zuba rezultiralo pojavom i razvojem komplikacija, jesu izraženost drhtavice, izraženost povišene telesne temperature, izraženost opšte slabosti organizma i izraženost povraćanja.
Po prepoznavanju takvih simptoma, potrebno je što hitnije i bez odlaganja reagovati i obratiti se stomatologu.
Ukoliko se sa manifestacijom takvih simptoma susretnete recimo u toku noći ili u toku neradnih dana kada stomatološke ordinacije ne rade i kada jednostavno niste u prilici da se obratite stomatologu, čak ni tada ne smete odlagati zatraživanje hitne medicinske pomoći i doslovno se morate obratiti hitnoj službi.
U protivnom, ponovićemo još jednom, komplikacije apscesa zuba se mogu razviti do te mere da mogu prerasti u sepsu.
Apsces zuba – lečenje
Da bi ste mogli da se podvrgnete postupku lečenja apscesa zuba, prevashodno je potrebno da se obratite stomatologu.
Nakon što obavi adekvatan stomatološki pregled i nakon što ustanovi fazu razvoja apscesa zuba koji je u vašem slučaju izražen, stomatolog će odlučiti koji konkretno metod lečenja može i treba da primeni.
Lečenje apscesa zuba, može se započeti i često se započinje kroz upotrebu antibiotika koji imaju za cilj da posredstvom svog delovanja unište bakterije koje su prisutne u unutrašnjosti zuba i da spreče njihovo dalje širenje kako u samoj unutrašnjosti zuba, tako na okolna područja, kao što je područje okolnih zuba i kao što je područje vilice.
Nakon što antibiotici ispolje svoje delovanje, stomatolog može pristupiti ispunjavanju kanala korena.
Postupak ispunjavanja kanala korena započinje se bušenjem zuba u čijoj unutrašnjosti je formiran apsces. Zatim, pristupa se čišćenju kanala korena i odstranjivanju njegovog bolesnog i oštećenog dela i na kraju se pristupa i postupku ispunjavanja kanala korena.
Kada se kanal korena ispuni, zub se plombira i tim postupkom, završava se proces njegove popravke.
U pojedinim situacijama, kada apsces zuba nije značajno razvijen i kada samim tim ne postoji opasnost od širenja bakterijske infekcije na područje okolnih zuba ili na područje vilice, lečenje apscesa zuba, može se obaviti i bez konzumiranja antibiotika, što znači direktno kroz ispunjavanje kanala korena i kroz plombiranje zuba.
Sa druge strane, ukoliko apsces zuba napreduje i ukoliko se razvije do te mere da uništi gotovo celokupno vitalno područje zuba, uključujući i površinu korena zuba, tada je na žalost nemoguće pristupiti lečenju zuba i tada se mora pristupiti vađenju zuba.
Nakon vađenja zuba koji je bio zahvaćen apscesom, poželjno je pristupiti upotrebi antibiotika, u cilju sprečavanja nastanka i razvoja bakterijske infekcije na području rane i u cilju bržeg zarastanja rane.
Lečenju apscesa zuba, treba pristupiti ne samo iz razloga što se na taj način sprečava nastanak i razvoj komplikacija koje ovaj oblik zdravstvenog problema može da izazove, već iz razloga što se na taj način sprečava pojava kvarova na ostalim zubima, a samim tim propadanje ostalih zuba.
Uz sve to, sa izčenjem apscesa zuba, možete postati sigurni da ni u jednoj situaciji nećete iznenada postati zatečeni svojim neprijatnim zadahom, koji se može definisati kao jedna od često izraženih posledica prisustva apscesa zuba.