Iako je sa tom činjenicom upoznato relativno malo ljudi, prisustvo sluzi u sadržaju stolice je neophodno i samim tim je izraženo konstantno.
Konkretnije, uloga sluzi koja je sadržana u sastavu stolice, može se definisati kroz činjenicu da sluz stolici omogućava da ima čvrstu i kompaktnu strukturu, kroz činjenicu da joj omogućava da ima jasno formiran oblik i kroz činjenicu da joj omogućava da prilikom kretanja kroz unutrašnjost creva glatko klizi po sluzokoži creva.
Međutim, ono što je na osnovu navedenih činjenica važno i čak neophodno napomenuti, jeste da se pri uobičajenim okolnostima, tačnije onda kada se crevna funkcija i uopšteno funkcija celokupnog digestivnog sistema odvija besprekorno normalno i kada je sadržaj stolice takođe normalan, prisustvo sluzi u stolici ne može uočiti golim okom.
Onda kada sluz u stolici postane uočljiva golim okom, to znači da je došlo do nekog poremećaja u funkciji creva.
Pritom, iako to značajan procenat ljudi najpre pomisli, takvi poremećaji funkcije creva, ne moraju nužno podrazumevati i ne moraju nužno biti povezani sa nekim oblikom komplikovanog zdravstvenog problema.
Naprotiv, do pojave sluzi u stolici veoma često može doći i usled prisustva potpuno bezopasnih uzroka, kao što su uticaj velike količine stresa na organizam, dugotrajna izraženost opstipacije, to jest zatvora, ili recimo konzumiranje određenih vrsta medikamenata, kao što su na primer medikamenti iz grupe antibiotika.
Sa druge strane, prisustvo sluzi u stolici može biti povezano i sa prisustvom blagih do vrlo komplikovanih zdravstvenih problema.
Nešto što je pritom jako važno napomenuti kada je u pitanju sluz u stolici, jeste da ona može biti izražena u svedenoj ili u vrlo obilnoj meri, da se može javljati retko ili učestalo, da može biti sadržana na površini ili u samom sastavu stolice i da se može razlikovati po gustini pa čak i po boji.
Takođe, prisustvo sluzi u stolici kao jedan od simptoma poremećene funkcije creva može biti izraženo kao jedini simptom, ali isto tako može biti i praćeno nizom drugih simptoma kao što su gasovi, opstipacija, to jest zatvor, dijareja, to jest proliv, grčevi i bolovi u predelu creva i brojni drugi simptomi.
Na osnovu svih pojedinačnih osobina na osnovu kojih se može prepoznati i opisati prisustvo sluzi u stolici, ali i na osnovu činjenice da li je prisustvo sluzi jedini simptom poremećaja funkcije creva ili je pak praćeno i prisustvom drugih simptoma, moguće je dijagnostikovati uzrok koji je doveo do pojave sluzi u crevima.
Sluz u stolici – simptomi
Simptomi koji se manifestuju paralelno sa pojavom sluzi u stolici, ne mogu se generalno definisati niti opisati i oni su uslovljeni prvenstveno uzrokom koji je doveo do pojave sluzi u stolici.
Drugim rečima, kao što smo već i napomenuli u samom uvodnom delu teksta, postoje brojni, međusobno veoma različiti uzroci koji mogu dovesti do pojave sluzi u stolici, a u zavisnosti od uzroka, razlikuju se i simptomi sluzi u stolici.
Ukoliko je do pojave sluzi u crevima došlo usled prisustva bilo kog oblika poremećaja funkcije creva koje je izražen u unutrašnjosti debelog creva, prvi i osnovni simptom na osnovu kojeg se ta činjenica može prepoznati, jeste to što se tada sluz uočava na površini sadržaja stolice.
Sa druge strane, ukoliko je do pojave sluzi u crevima došlo usled prisustva bilo kog oblika poremećaja funkcije creva koji je izražen u unutrašnjosti tankog creva, prvi i osnovni simptom na osnovu kojeg se ta činjenica može prepoznati, jeste to što se u tom slučaju sluz može uočiti u samom sadržaju stolice, tačnije tako da je njen sadržaj izmešan sa sadržajem stolice.
Simptom na osnovu kojeg se takođe može definisati činjenica da li je u prisustvu pojave sluzi u stolici poremećaj funkcije creva izražen u unutrašnjosti debelog creva ili u unutrašnjosti tankog creva, odnosi se na boju sluzi.
Naime, ukoliko je pojava sluzi u stolici proistekla iz prisustva bilo koje vrste poremećaja funkcije creva koji je izražen u unutrašnjosti debelog creva, sluz je u tom slučaju najčešće providna, to jest bezbojna.
Ukoliko je pak pojava sluzi u stolici proistekla iz prisustva bilo koje vrste poremećaja funkcije creva koji je izražen u unutrašnjosti tankog creva, sluz je u tom slučaju najčešće obojena, tačnije svetlo do tamno žućkasta.
Svi ostali simptomi sluzi u stolici, ponovićemo još jednom, u potpunosti su individualni, kao takvi ne mogu se generalno definisati niti opisati i direktno su uslovljeni konkretnom vrstom uzroka koji je doveo do pojave sluzi u stolici.
Upravo iz tog razloga, posvetićemo značajno više pažnje informacijama koje se odnose na uzroke sluzi u stolici.
Sluz u stolici – uzroci
– Uticaj velike količine stresa na organizam: U toku uticaja velike količine stresa na ljudski organizam, mimo volje čoveka, aktivira se autonomni nervni sistem, koji između ostalog direktno deluje na pojačano lučenje sluzi u unutrašnjosti creva.
Mera u kojoj pri opisanim okolnostima lučenje sluzi u unutrašnjosti creva može postati izraženo, može postati tolika da izazove jednu ili čak više uzastopnih pražnjenja creva u oviru kojih se izbacuje sama sluz iz creva (bez sadržaja stolice) ili pak značajno velika količina sluzi iz creva pomešana sa tek neznatnom količinom sadržaja stolice. Onda kada sluzava stolica nastane kao posledica uticaja velike količine stresa na organizam, simptomi koji se u tom slučaju javljaju udruženo, najčešće se odnose na nagli nastanak potrebe za pražnjenjem creva i na pojavu prodornih grčeva u regiji creva. U tom slučaju, može doći čak i do nastupanja mučnine, pa i do povraćanja, ali i do generalno izražene uznemirenosti organizma.
Do pojave sluzi u stolici usled uticaja velike količine stresa na organizam, neretko dolazi kod dece školskog uzrasta, ali i kod studenata koji imaju strah od ishoda usmene ili pismene provere znanja.
Kada su odrasli u pitanju, do pojave sluzi u stolici usled uticaja velike količine stresa na organizam, dolazi najčešće u toku ili neposredno nakon žustrih svađa ili neposredno nakon proživljavanja većih emotivnih trauma.
– Opstipacija: Usled izraženosti opstipacije, to jest usled izraženosti zatvora (posebno ukoliko govorimo o hroničnoj izraženosti ove vrste problema), može doći do pojave sluzi u stolici. U tom slučaju sadržaj tvrde stolice iritira sluznicu creva i na svojevrstan način je “provocira” da obavlja pojačanu proizvodnju sluzi, kako bi se zaštitila od iritacija i kako bi se lakše oslobodila sadržaja stolice. Ta količina sluzi, koja se proizvede u toku pojačanog lučenja sluznice creva, direktno se izbacuje iz creva prilikom čina njihovog pražnjenja i samim tim se može uočiti na površini stolice.
Simptome koji prate sluz u stolici koja se javlja usled prisustva opstipacije, lako je prepoznati i oni se odnose na proređen ritam pražnjenja creva i na prisustvo tvrde stolice.
– Konzumiranje antibiotika: Konzumiranje antibiotika predstavlja iznenađujuće često rasprostranjen uzrok pojave sluzi u stolici i posebno je izražen kod beba i kod dece, ali i kod odraslih osoba koje imaju osetljivu crevnu floru ili koje su podvrgnute dugotrajnom konzumiranju antibiotika ili konzumiranju većih doza antibiotika. U toku konzumiranja antibiotika, do pojave sluzi u stolici dolazi usled narušavanja normalne crevne flore i usled razvoja osetljivosti sluzokože creva. Kada se naruši normalna crevna flora i kada dođe do razvoja osetljivosti sluzokože creva, sluzokoža creva počinje pojačano da luči sluz kako bi se zaštitila i upravo to rezultira pojavom sluzi u stolici.
Onda kada baš ovaj uzrok utiče na pojavu sluzi u stolici, simptomi koji se paralelno javljaju, mogu se odnositi na pojavu gasova, na pojavu grčeva i bolova u stomaku i na pojavu promene ritma pražnjenja creva (kod pojedinih osoba dolazi do nastupanja opstipacije, dok kod pojedinih dolazi do nastupanja dijareje).
Kako bi ste u periodu konzumiranja antibiotika sprečili pojavu sluzi u stolici, važno je da paralelno sa konzumiranjem antibiotika uključite i konzumiranje probiotika, koji deluju upravo tako što štite crevnu floru i što čuvaju normalnu funkciju creva.
Ukoliko pak niste konzumirali probiotike, ono što je bitno da uradite ukoliko u toku konzumiranja antibiotika primetite pojavu sluzi u stolici, jeste da hitno prekinete sa konzumiranjem antibiotika. Ako se nekoliko dana nakon toga prisustvo sluzi u stolici ne povuče, obratite se lekaru, kako bi vas uputio u način na koji možete obnoviti crevnu floru.
– Iritabilni kolon: Iritabilni kolon ili sindrom iritabilnog creva (IBS) kako se takođe naziva, predstavlja oblik upalnog oboljenja creva, koje zahvata pre svega površinu crevne sluznice koja reaguje tako što proizvodi veću količinu sluzi. Simptomi koji se takođe manifestuju u prisustvu iritabilnog kolona, najčešće se odnose na pojavu takozvanog krčenja creva, na pojavu osećaja nervoze u organizmu i na pojavu dijareje.
– Ulcerozni kolitis: Ulcerozni kolitis, predstavlja jedan od relativno često rasprostranjenih oblika upale creva. U slučaju izraženosti ove vrste oboljenja, dolazi do pojave sluzi u stolici, ali i do pojave drugih znatno komplikovanijih simptoma koji mogu podrazumevati čak i pojavu gnoja ili pojavu krvi u sadržaju stolice. Ukoliko prepoznate simptome ulceroznog kolitisa i ukoliko oni potraju duže od 7 dana, potrebno je da se obratite lekaru, jer je u tom slučaju potrebno obaviti odgovarajuću dijagnostiku i podvrgnuti se metodama lečenja ove vrste oboljenja.
– Kronova bolest: Sama po sebi, Kronova bolest izuzetno retko uzrokuje pojavu sluzi u stolici, međutim ukoliko je ova vrsta bolesti izražena u kombinaciji sa analnom fisurom, tada su okolnosti drugačije i tada veoma često može doći do pojave sluzi u stolici.
– Bakterijske infekcije creva: Različiti oblici bakterijskih infekcija creva, bilo da je reč o infekcijama koje su nastale kao posledica konzumiranja kontaminirane hrane ili da je reč o infekcijama koje su nastale kao posledica konzumiranja kontaminirane vode, mogu usloviti i vrlo često uslovljavaju pojavu sluzi u stolici. U većini slučajeva, simptomi koji se u tom slučaju ispoljavaju paralelno sa pojavom sluzi u stolici, odnose se na ispoljavanje mučnine, na ispoljavanje povraćanja, na ispoljavanje dijareje, na ispoljavanje gubitka apetita, pa čak i na ispoljavanje povišene telesne temperature.
Ukoliko se navedeni simptomi bakterijske infekcije creva, uključujući i pojavu sluzi u stolici ne povuku za nekoliko dana i ukoliko pritom u međuvremenu postanu sve intenzivnije izraženi, potrebno je obratiti se lekaru i to najpre u cilju jasnog i preciznog dijagnostikovanja vrste bakterijske infekcije, a onda i u cilju lečenja takve vrste infekcije.
– Začepljenost creva: Do začepljenosti creva, može doći usled prisustva i usled delovanja više uzajamno različitih faktora koji se mogu odnositi recimo na tumor, odnosno na rak creva, na kilu, na prisustvo stranog tela u unutrašnjosti creva, na prisustvo kamena u žučnoj kesi i na brojne druge faktore.
U prisustvu stanja kakvo je začepljenost creva, dolazi do manifestacije brojnih simptoma, među koje se može ubrojati i pojava sluzi u stolici.
Ukoliko je pojava sluzi u stolici povezana sa začepljenošću creva, takvu činjenicu je doslovno nemoguće ne prepoznati, jer su simptomi koji u tom slučaju nastaju jako izraženi i odnose se recimo na pojavu oštrih i vrlo prodornih bolova u stomaku, na pojavu oštrih i vrlo prodornih grčeva u stomaku, na pojavu opstipacije, to jest zatvora, na pojavu učestale i vrlo izražene mučnine i na pojavu učestalog i vrlo izraženog povraćanja.
Po prepoznavanju prethodno navedenih simptoma koji mogu ukazivati na začepljenost creva, potrebno je u što hitnijem vremenskom roku obratiti se lekaru i zatražiti pružanje odgovarajuće medicinske pomoći. Pružanje odgovarajuće medicinske pomoći u najkomplikovanijim slučajevima podrazumeva sprovođenje operativnog zahvata koji ima za cilj da ukloni blokadu koja je prisutna u unutrašnjosti creva i koja je direktno dovela do začepljenosti creva.
Sluz u stolici – lečenje
Prvo i osnovno što je važno naglasiti kada su u pitanju preporuke o načinu lečenja sluzi u stolici, jeste da su takve preporuke krajnje individualne i da kao takve moraju biti prilagođene uzroku koji je doveo do pojave sluzi u stolici.
Naime, da bi lečenje sluzi u stolici moglo da se započne i kako bi što je još važnije moglo da rezultira očekivanim rezultatom, a to je izostanak pojave sluzi u stolici, potrebno je pre svega obaviti dijagnostiku uzroka.
Pritom, dijagnostiku uzroka pojave sluzi u stolici nije potrebno obavljati onda kada je takva pojava izražena kratkotrajno (recimo u toku samo jednog pražnjenja stolice ili u toku najviše nekoliko dana), kao ni onda kada ste unapred u potpunosti sigurni u uzrok pojave sluzi u stolici (kada se taj uzrok odnosi recimo na uticaj velike količine stresa na organizam ili na konzumiranje antibiotika).
Pri takvim okolnostima, najčešće nije potrebno čak ni preduzimati posebne mere lečenja, već je dovoljno samo isključiti delovanje uzroka i to kroz izbegavanje izlaganja stresu ili kroz prestanak konzumiranja antibiotika.
Ukolko je situacija pak drugačija i ukoliko uzrok nastanka sluzi u stolici nije povezan sa prethodno navedenim gotovo bezznačajnim okolnostima i faktorima, tada je pre započinjanja lečenja potrebno obratiti se lekaru i sprovesti pouzdanu i preciznu dijagnostiku uzroka.
Tek po uspostavljanju pouzdane i precizne dijagnoze, moguće je pravilno odrediti mere lečenja i sprovesti ih.
Mere lečenja sluzi u stolici, zapravo podrazumevaju primenu terapije koja ima za cilj da izleči osnovni uzrok koji je doveo do pojave sluzi u stolici.
Takva terapija, može se odnositi na upotrebu antibiotika (ukoliko je uzrok pojave sluzi u stolici vezan recimo za prisustvo nekog oblika bakterijske infekcije creva) ili na upotrebu neke druge vrste medikamenata (to mogu biti medikamenti koji se koriste za lečenje Kronove bolesti, medikamenti koji se koriste za lečenje ulceroznog kolitisa ili medikamenti koji se koriste za lečenje neke druge vrste oboljenja koje je dijagnostikovano kao uzrok pojave sluzi u stolici).
Iskustva brojnih pacijenata koji su prošli kroz postupak lečenja sluzi u stolici, svedoče o tome da pravilno oblikovana ishrana takođe značajno može ubrzati lečenje sluzi u stolici.
Naime, osobe koje prolaze kroz period lečenja sluzi u stolici, treba strogo da izbegavaju konzumiranje začinjenih, masnih i u bilo kom smislu sadržajno teških namirnica koje kao takve dodatno mogu da nadraže i da iziritiraju sluznicu creva.
Umesto takvih namirnica, osobe koje prolaze kroz period lečenja sluzi u stolici, treba da konzumiraju blage, dijetalne namirnice, posebno jogurt koji je jedan od najsnažnijih prirodnih probiotika i posebno blage domaće supe i čorbice.
Takođe, u periodu lečenja sluzi u stolici, treba u što izraženijoj meri smanjiti konzumiranje cigareta, treba u potpunosti isključiti konzumiranje alkohola i treba pojačati konzumiranje vode.
Koliko god je to moguće, treba i smanjiti izlaganje stresnim situacijama i treba uravnoteženo smenjivati periode odmora i periode izlaganja umerenoj fizičkoj aktivnosti, kao što je na primer šetnja.
